UBND cấp xã chủ động hơn trong tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng theo Nghị định 150/2025/NĐ-CP

Cơ cấu tổ chức linh hoạt, tạo điều kiện nâng cao hiệu quả công tác tiếp dân

Theo Nghị định 150/2025/NĐ-CP, UBND cấp xã được tổ chức không quá 03 phòng chuyên môn, do Chủ tịch UBND cấp xã quyết định thành lập trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ được phân cấp, ủy quyền. Các phòng này có thể đảm nhiệm nhiều lĩnh vực, trong đó bao gồm cả tiếp công dân, xử lý khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, nếu được phân công.

Điểm mới không nằm ở việc “mở rộng” hay “thêm” chức năng, mà ở cách tổ chức bộ máy hành chính theo hướng linh hoạt, thực tiễn, rõ trách nhiệm, giúp chính quyền cấp xã dễ dàng bố trí lực lượng phụ trách những lĩnh vực nhạy cảm, sát dân và dễ phát sinh tiêu cực.

Phân cấp rõ ràng, tăng tính chủ động trong xử lý khiếu nại, tố cáo

Việc quy định rõ cơ cấu các phòng chuyên môn cấp xã tạo điều kiện để phân công nhiệm vụ tiếp nhận, xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo một cách chuyên trách, khoa học. Qua đó, vai trò tiếp công dân và xử lý khiếu nại, tố cáo không chỉ dừng lại ở hình thức, mà thực sự đi vào thực tiễn với trách nhiệm cụ thể, người chịu trách nhiệm rõ ràng, góp phần giảm khiếu nại vượt cấp và nâng cao sự hài lòng của người dân.

Tuy nhiên, trong một số trường hợp cụ thể, Chủ tịch UBND cấp xã có thể phân công cho cơ quan chuyên môn kiểm tra xác minh nội dung khiếu nại, tố cáo của công dân, đảm bảo nhanh chóng, chính xác, kịp thời.

Tạo cơ chế phòng, chống tham nhũng, tiêu cực từ cơ sở

Nghị định 150/2025/NĐ-CP không chỉ điều chỉnh về tổ chức bộ máy, mà còn gián tiếp mở rộng không gian cho công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tại cấp xã. Khi các phòng chuyên môn được tổ chức rõ ràng, có đủ năng lực và thẩm quyền, việc kiểm tra công vụ, giám sát cán bộ, minh bạch hóa quy trình hành chính... sẽ dễ dàng được thực hiện thường xuyên và hiệu quả hơn.

UBND cấp xã, với bộ máy gọn nhẹ, phân nhiệm rõ ràng, sẽ có điều kiện: tăng cường công khai, minh bạch trong hoạt động quản lý, tài chính, đầu tư công; thực hiện tốt quy trình tiếp công dân định kỳ, giải quyết phản ánh, kiến nghị và khiếu nại, tố cáo của công dân; chủ động phát hiện và xử lý các dấu hiệu vi phạm trong nội bộ, đồng thời phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và Nhân dân địa phương để phát huy giám sát xã hội.

Từ “bộ phận hành chính” thành “điểm tựa pháp lý” cho người dân

Nghị định 150/2025/NĐ-CP là bước tiếp theo trong quá trình xây dựng chính quyền địa phương hiện đại, dân chủ và liêm chính. Khi cơ cấu tổ chức UBND cấp xã được tinh gọn, linh hoạt, có khả năng đảm nhận nhiều nhiệm vụ quan trọng - trong đó có tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng chống tham nhũng - thì cấp xã không còn chỉ là một “bộ phận hành chính trung gian”, mà sẽ trở thành “điểm tựa pháp lý” đầu tiên và gần gũi nhất với người dân.

Việc triển khai hiệu quả Nghị định này sẽ góp phần củng cố niềm tin Nhân dân, tăng cường kỷ cương pháp luật từ cơ sở, đây là một trong những giải pháp nền tảng để bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng trong tình hình mới. 

Nghị định 150/2025/NĐ-CP có hiệu lực thi hành từ ngày 16/6/2025.

Hữu Phúc